Lon Buttstedt
Voorstraat 5
4233EA Ameide
The Netherlands
tel : 0183-600997 / 06 23559299
lonbuttstedt@gmail.com
www.lonbuttstedt.nl

Twins & singles (objecten)

Beeldend kunstenaar Lon Buttstedt verzamelt haar hele leven al afbeeldingen en voorwerpen uit verschillende culturen. Deze objecten kunnen lange tijd ongebruikt in haar atelier blijven liggen, maar kunnen ook – in uiteenlopende verschijningsvormen – worden verwerkt in beelden en/of schilderijen. Het zijn artefacten, spullen uit het verleden die voor de kunstenaar waardevol zijn en haar doen herinneren aan andere plaatsen, tijden en culturen. Door symbolen en elementen uit die verschillende culturen en tijden, naast en door elkaar te gebruiken, creëert Lon Buttstedt een eigen, spirituele wereld waarin de dingen in een andere en nieuwe samenhang een nieuwe betekenis (kunnen) krijgen waarin het begrip verwondering – over hoe dingen groeien, overleven en zorgen voor het voortbestaan – een belangrijke typering is.

De beelden en schilderijen laten zien dat materiële dingen meerdere betekenissen kunnen hebben en – afhankelijk van de context – nieuwe betekenissen kunnen krijgen.

Die eigen, spirituele wereld kwam al eerder tot uitdrukking in de serie Twins (2003-05). Tweelingbeelden waarin het verbindende lijntje de geestelijke en lichamelijke verbondenheid weergeeft die er tussen de twee helften van een tweeling bestaat. Twee vrijwel identieke beelden, samengesteld uit verschillende materialen en gebaseerd op Afrikaanse tweelingbeelden en facetten uit meerdere culturen. Beelden die cultuuroverstijgend genoemd kunnen worden en de onzichtbare verbinding tussen tweelingen symboliseren.

Hoewel de uitgangspunten hetzelfde blijven, kunnen accenten in de beelden en objecten verschillen. In 2011/2012 ontstond een serie beelden waarbij de hoofden en vooral de gezichten gedetailleerder werden weergegeven dan in voorgaande reeksen. Onderdelen van oude beelden kregen een tweede leven en werden als uitgangspunt van een nieuw beeld gebruikt. Lon Buttstedt stelt zich op als een intermediair tussen de verzamelde voorwerpen en het uiteindelijke beeld. Ze combineert, wikt en weegt, verandert, assembleert en laat het beeld ontstaan. Soms grijpt ze terug op eerdere beelden, vaak ontstaan beelden omdat vormen, kleuren of onderdelen vragen om bij elkaar gevoegd te worden. “Ik heb vaak een vaag vermoeden waar ik heen wil, maar ik bedenk nooit een compleet beeld. Het zijn meestal dingen die vanzelf ontstaan.”

Maar zoals in bijna alle tot nu toe ontstane werken komen in de beelden meerdere culturen bij elkaar. Verhalen uit boeken, elementen uit de kunstgeschiedenis, Aziatische en Afrikaanse culturen. Bomen, bloemen en vogels van stof gaan een symbiose aan met vlaggetjes, munten en voorwerpen uit conflictgebieden in de wereld. Birmese hoofden hebben (letterlijke) een goede en minder goede kant, natuurlijke elementen als bladeren en takken symboliseren groei en doorgaan van het leven. De beelden van Lon Buttstedt hebben meerdere betekenislagen en drukken universele gevoelens uit.

Piet Augustijn
Conservator hedendaagse kunst Gorcums Museum
2012


Rencensie HIMALAYA BLUES

               
           

‘Himalaya Blues’ heet de serie werken van Lon Buttstedt die is ontstaan na reizen door India en Bhutan. De serie is een vervoeging van indrukken, beelden, herinneringen en ‘gevonden voorwerpen’, meegebracht naar huis als aandenken aan een indrukwekkende ervaring. In ‘Himalaya Blues’ fungeren deze souvenirs en herinneringen als vertrekpunt voor de schepping van nieuw werk. Zo is een persoonlijke hommage ontstaan van een kunstenaar aan het ‘dak van de wereld’ en zijn fascinerende cultuur, een reisverhaal waarin de woorden niet letterlijk staan opgeschreven maar zijn getransformeerd tot een symbolische vertelling die alleen intuïtief kan worden aangevoeld. De goede beschouwer van het werk van Buttstedt is de goede ‘verstaander’ die op basis van eigen richtinggevoel met Buttstedt meereist naar een ver weg gelegen bestemming.

De wereld van ‘Himalaya Blues’ zweeft in een diffuus, blauw universum dat geen begin en geen einde lijkt te kennen. Er is geen sprake van een herkenbare, meetbare ruimte, maar van een grenzeloze onbepaaldheid; een dimensie die buiten de ons bekende werkelijkheid treedt. Deze invulling van kleur en ruimte is toonaangevend voor de sfeer die het werk uitademt en vormt het coloristisch decor waarin de objecten en fenomenen hun vrije, associatieve betekenis krijgen. Het koele blauw biedt een vorm die de peilloze ruimte van het hoogste, meest tot de verbeelding sprekende gebergte ter wereld absorbeert en voelbaar maakt.
Terugkerend motief in ‘Himalaya Blues’ is een bontgekleurd stoffen pakketje dat in wisselende gedaantes de onderste helft van het schilderij voor zich opeist. Het blijken in doek gewikkelde Boeddhistische manuscripten te zijn. Bij het lezen van deze teksten ontdoet men ze van hun omhulsel, waarna de losse vellen één voor één worden gelezen en omgeslagen. Verre van praktisch in vergelijking met de handzame paperback, maar des te symbolischer aangezien het hier gaat om de gekoesterde geestelijke erfenis van een cultuur van vele eeuwen. Deze kennis leent zich er niet voor om terloops te worden opgeslagen, maar dient met aandacht en zorgvuldigheid te worden bestudeerd.
De omwikkeling is daarmee veelzeggend: symbolisch en functioneel tegelijk, vertaalt het de oosterse houding ten opzichte van de geest. Kennis en spiritualiteit is een kwestie van het onuitgesprokene, het hoort toe aan de binnenwereld waar al het immateriële zijn vanzelfsprekende plaats heeft. Het is de kern van de raadselachtige oosterse kijk op de wereld die liever zwijgzaam betekenis toedicht dan er met veel gebruik van woorden over theoretiseert. ‘Himalaya Blues’ toont de verwantschap die Buttstedt voelt met deze introverte beleving van zowel realiteit als kunst.

De aanwezigheid van de geschriften vormt dan ook niet voor niets het knooppunt waarin de betekenis van de schilderijen lijkt samen te komen. Enerzijds is het een omhulsel waarachter zich een hele wereld schuil houdt die voor de beschouwer verborgen blijft. Tegelijkertijd dient het manuscript als vertrekpunt voor de samenhang van alles wat zich verder in het schilderij bevindt. De zwevende, zichtbare elementen in de bovenste helft zijn als gedachtewolkjes die ontspringen aan de onzichtbare, ingepakte binnenwereld. Het is de binnenwereld van Lon Buttstedt die zich in ‘Himalay Blues’ cryptisch openbaart aan de beschouwer; die intrigeert en betovert terwijl het zich ontvouwt als een poëtisch raadsel.

Rimme Rypkema
Amsterdam, maart 2002

 

MIXED CULTURES

Mixed Cultures heet de nieuwe serie kunstwerken van Lon Buttstedt. Elk werk is opgebouwd uit zorgvuldig weergegeven voorwerpen en natuurelementen. Wie in alle rust, min of meer meditatief, de beelden en kleuren in zich opneemt, kan verbanden en nieuwe betekenissen gaan zien. In het atelier van Lon Buttstedt treffen wij een bonte verzameling aan van veelsoortige voorwerpen. Onderdelen van die verzameling gebruikt Lon Buttstedt als uitgangspunt voor haar kunstwerken. Zij kiest een voorwerp dat haar op dat moment speciaal aanspreekt en dat er om lijkt te vragen om opnieuw betekenis te krijgen.

In de serie treffen wij op een aantal werken bijvoorbeeld afbeeldingen aan van amuletten, voorwerpen met stoffen omhulsels uit het Spanje van de 17e eeuw. Deze werden gemaakt in de vorm van kleine doosjes of sieraden met daarin iets wat mensen dierbaar was of iets waaraan ze kracht toekenden; men droeg die amuletten bij zich ter bescherming. Zoals het amulet model en uitgangspunt kan zijn voor het ene schilderij, zo is dat voor een ander schilderij een stukje gobelin of kant. Dat voorwerp wordt geschilderd in een vlak dat fungeert als de ruimte met onbegrensde mogelijkheden. Langs associatieve weg wordt die ruimte verder gevuld met andere voorwerpen uit de enorme voorraad die de wereld biedt .

Lon Buttstedt  zoekt, bijna tastender wijs, de kleuren en vormen die door het eerste voorwerp opgeroepen worden: bloemmotieven, hemellichamen, aarde… Door die combinaties  verschuiven de betekenissen die de dingen aanvankelijk hadden.  Zo kan bijvoorbeeld een stof met bloemmotieven de herinnering oproepen aan een oase in de woestijn. Uit het nageschilderde stukje stof laat Lon Buttstedt vervolgens fel gekleurde planten of bloemen omhoog rijzen tegen een achtergrond in woestijntinten; het uitspansel daarboven is gevormd uit motieven die ontleend lijken aan de boeddhistische sierkunst…

Vrij associërend en gebruikmakend van de voorwerpen die zij op haar weg tegenkwam komen er bij Lon Buttstedt herinneringen en ervaringen tot leven die mede het wordingsproces van het kunstwerk sturen. Omdat de oorspronkelijke betekenissen en functies van de geschilderde dingen veranderen tijdens dat proces, ontstaat een nieuw verhaal dat zichzelf geschreven heeft. Het is het verhaal van een boeiende zoektocht.

 In de serie Mixed Cultures proef je de koesterende aandacht voor en verwondering over de ons omringende wereld, de dingen die worden voortgebracht door de natuur en de cultuur. Die omgang met de materie vatte de Duitse dichter Rainer Maria Rilke eens samen met de woorden ‘Gib mir doch eine kleine Weile Zeit, ich will die Dinge so wie keiner lieben.’      

Door die levenshouding kom je ook op het spoor van de vele betekenissen die de materiële dingen kunnen hebben en van de nieuwe betekenissen die je aan de materie kunt geven. Alles hangt met alles samen en krijgt samenhang,… een weg naar een betekenisvolle en rijke wereld.